Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου

Τρίτη 29 Οκτωβρίου 2013

Το νησί του Μουσολίνι Φασισμός και ιταλική κατοχή στη Σύρο


Sheila Lecoeur
Το νησί του Μουσολίνι
Φασισμός και ιταλική κατοχή στη Σύρο


Μετάφραση: Ελένη Αστερίου


ISBN: 978-960-221-589-0 ,  σελ. 335, σχ.14x21,
Α’ έκδοση Οκτώβριος 2013,
τιμή  18,00 € (χωρίς ΦΠΑ)


«Η Σέιλα Λεκέρ έγραψε μια πρωτοποριακή και συγκινητική μελέτη για την ιταλική κατοχή της Σύρου στη διάρκεια του πολέμου. Δεν γνωρίζω άλλη μελέτη που να δείχνει την πραγματικότητα της ιταλικής φασιστικής κατοχής –σε διάκριση από τη γερμανική– ξεκινώντας από τα κάτω, χάρη στην ύπαρξη ενός πολύ πλούσιου αρχείου στο νησί σχετικά με την τοπική διοίκηση κατά τη διάρκεια του Β ́ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι μια ζοφερή ιστορία –μια περιπτωσιολογική μελέτη του τρόπου με τον οποίο δεν πρέπει να ασκείται η κατοχή– που κορυφώθηκε σε έναν καταστροφικό λιμό, αποτέλεσμα κυρίως των κακοσχεδιασμένων αυτοκρατορικών φιλοδοξιών του Μουσολίνι. Το βιβλίο δείχνει πώς συνδυάστηκε αυτή η τραγωδία με τις φασιστικές βλέψεις για διάσπαση της Ελλάδας και απορρόφηση των Κυκλάδων σε μια διευρυμένη ζώνη επιρροής στο Αιγαίο. Είναι πραγματικό απόκτημα για την επιστημονική βιβλιογραφία περί κατοχής και φασισμού και σημαντική παρέμβαση στην εξελισσόμενη διαμάχη γύρω από το μουσολινικό όραμα μιας διεθνούς φασιστικής τάξης πραγμάτων. Θα προσελκύσει τους μελετητές του φασισμού, του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και της στρατιωτικής κατοχής εν γένει.»
Mark Mazower, καθηγητής ιστορίας, Πανεπιστήμιο Κολούμπια

Μέσα στη θύελλα της τριπλής κατοχής της Ελλάδας από την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Βουλγαρία κατά τον Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο, η ιταλική πολιτική έπαιξε αποφασιστικό ρόλο. Προωθώντας το φασιστικό όραμα ιμπεριαλιστικής επέκτασης και ηγεμονίας στην ανατολική Μεσόγειο, οι φιλοδοξίες του Μουσολίνι επικεντρώθηκαν στη Σύρο, πρωτεύουσα των Κυκλάδων. Η ιταλική κατοχή, που οδήγησε σ’ έναν καταστροφικό λιμό, είχε σημαντικές επιπτώσεις στον τοπικό πληθυσμό, στην περιοχή και στην ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας.
     Η Σέιλα Λεκέρ αντλεί από ένα ασυνήθιστα πλούσιο τοπικό αρχείο για να διηγηθεί μια ιστορία που δεν είναι δυνατή για άλλα μέρη της Ελλάδας. Δίνοντας έμφαση στην τοπική κατοχική πραγματικότητα, εξετάζει τη ζωή των Ιταλών στρατιωτών, τη δράση και την προπαγάνδα των κατακτητών και τις σχέσεις τους με τις ελληνικές αρχές, αποκαλύπτοντας έτσι τους μηχανισμούς με τους οποίους η Ιταλία ήλπιζε να διοικήσει μια εν δυνάμει αυτοκρατορία. Παρουσιάζοντας ανάγλυφα την εικόνα μιας κοινωνίας σε κίνδυνο, δείχνει πώς το τοπικό πλαίσιο διαμόρφωσε τις αντιδράσεις απέναντι στην ξένη κυριαρχία –πώς, για παράδειγμα, οι κοινωνικές και θρησκευτικές εντάσεις επιδεινώθηκαν από το λιμό, τη μαύρη αγορά και την προσφυγή σε απεγνωσμένες στρατηγικές επιβίωσης– και παρακολουθεί τις μακροχρόνιες συνέπειες της κατοχής μέσα από τις αναμνήσεις των ανθρώπων που επιβίωσαν.


Η Sheila Lecoeur πήρε το διδακτορικό της από το Birkbeck College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου και είναι συντονίστρια ιταλικών του Τμήματος Ανθρωπιστικών Σπουδών στο Imperial College του Λονδίνου.

Παρασκευή 25 Οκτωβρίου 2013

Επαναστάσεις στα Βαλκάνια. Στάσεις και εξεγέρσεις την εποχή των εθνικισμών (1804-1908)

Διεθνές επιστημονικό συνέδριο με θέμα «Επαναστάσεις στα Βαλκάνια. Στάσεις και εξεγέρσεις την εποχή των εθνικισμών (1804-1908) / Revolutions in the Balkans. Revolts and Uprisings in the Era of Nationalism (1804-1908)» διοργανώνει το Κέντρο Έρευνας Νεότερης Ιστορίας στις 31 Οκτωβρίου και 1-2 Νοεμβρίου στο Πάντειο Πανεπιστήμιο (Αμφιθέατρο Σάκη Καράγιωργα 2).

Το χρονολογικό εύρος του συνεδρίου εκτείνεται από την πρώτη σερβική εξέγερση (1804) και φτάνει μέχρι την Επανάσταση των Νεοτούρκων (1908). Σε αυτά τα εκατό χρόνια, ο χάρτης της νοτιο-ανατολικής Ευρώπης ξαναφτιάχτηκε μετά από μια σειρά επαναστατικών κινημάτων, κυρίως εθνικών και φιλελεύθερων.

Το κομμάτι αυτό της Ευρώπης βίωσε τον απόηχο των ευρωπαϊκών επαναστάσεων του 1830 και 1848, καθώς και της γερμανικής και ιταλικής ενοποίησης. Θα μπορούσε κανείς να ισχυριστεί ότι η «Εποχή των Επαναστάσεων» στα Βαλκάνια φτάνει μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα.

Μέσα σ' αυτό το πλαίσιο, το συνέδριο θα επιχειρήσει μια διεπιστημονική ανάλυση του τι ήταν «επανάσταση» στα Βαλκάνια κατά τη διάρκεια του μακρού δέκατου ένατου αιώνα και του αν τελικά μπορεί να δημιουργηθεί μια τυπολογία βαλκανικών επαναστατικών κινημάτων.

Μέσα από τη διαδικασία ανοιχτής πρόσκλησης (call for papers) επιλέχθηκαν 56 ανακοινώσεις διακεκριμένων επιστημόνων από τις περισσότερες Βαλκανικές χώρες (Ελλάδα, Τουρκία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Σερβία, Σλοβενία, Κύπρος), αλλά και από τη διεθνή ακαδημαϊκή κοινότητα (Ηνωμένες Πολιτείες, Βρετανία, Γαλλία, Αυστρία, Γερμανία, Ιταλία).

Οι ποικίλες θεματικές περιλαμβάνουν ζητήματα ταυτότητας, βίας, ιστοριογραφίας, καθώς και τη σχέση Δύσης και Βαλκανίων, παράδοσης και νεωτερικότητας. Επιπλέον διερευνώντας τις τοπικές, εθνικές και δι-εθνικές διαστάσεις των εξεγέρσεων θα αναδειχθούν θέματα φύλου, μικρο-ιστορίες, αναπαραστάσεις των εξεγέρσεων καθώς και τυπολογίες των ίδιων των επαναστατών.

Το in.gr και το Βήμα είναι χορηγοί επικοινωνίας της εκδήλωσης.
Βλ. και http://polhist.panteion.gr/keni/index.php/el


Τρίτη 8 Οκτωβρίου 2013

Tο ταξίδι του Ματαρόα. Πορτραίτο μιας εξόριστης γενιάς

Ημερίδα και στρογγυλή τράπεζα
Παρασκευή 11 Οκτωβρίου 2013 | 09.30-19.00
Γαλλικό Ινστιτούτο | Auditorium Θεόδωρος Αγγελόπουλος

 Το ταξίδι του Ματαρόα, οργανωμένο το Δεκέμβριο του 1945 από το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, συνιστά ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της ελληνογαλλικής ιστορίας. Επανεξετάζοντας την ιστορική, αλλά και τη μυθική του διάσταση, η Ημερίδα επιχειρεί να αναδείξει μερικές από τις δεσπόζουσες φυσιογνωμίες της καραβιάς, μεταξύ των οποίων φιλόφοσοι, αρχιτέκτονες, νομικοί, συγγραφείς, ποιητές ή καλλιτέχνες, ως εξέχουσες προσωπικότητες της γενιάς τους.
Τη διεξαγωγή της Ημερίδας θα ακολουθήσει στρογγυλή τράπεζα με θέμα την ιστορική απήχηση του ταξιδιού και τις επανασημασιοδοτήσεις του.

Οργανωτική Επιτροπή :
Servanne JOLLIVET, ερευνήτρια, CNRS/Curapp
Νικόλας ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ, λέκτορας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ομιλητές :
Νίκος ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ, καθηγητής, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Lucile ARNOUX, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο της Tours
Servanne JOLLIVET, ερευνήτρια, CNRS/Curapp
Βασιλική ΛΑΛΑΓΙΑΝΝΗ, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Πολύνα ΚΟΣΜΑΔΑΚΗ, επιμελήτρια, Μουσείο Μπενάκη
Κωστής ΚΟΡΝΕΤΗΣ, Επίκουρος καθηγητής, Κέντρο Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης
Ευγένιος ΜΑΤΘΙΟΠΟΥΛΟΣ, καθηγητής, Πανεπιστήμο Κρήτης
Νικόλας ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ, λέκτορας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Παναγιώτης ΤΟΥΡΝΙΚΙΩΤΗΣ, καθηγητής, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.
Μαρία ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ-MEURER, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Βιέννης
 Η Ημερίδα εντάσσεται στο πλαίσιο του τετραετούς ερευνητικού ερευνητικού προγράμματος «Αθήνα-Παρίσι, 1945-1974» της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής. Για περισσότερες πληροφορίες, http://www.efa.gr/Recherche/Manif/rech_manif_coll.htm

Πρόγραμμα  :
09.30     Υποδοχή συνέδρων
09.45     Χαιρετισμοί

A. ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΩΡΗΣΕΙΣ: ΕΝΑ ΤΑΞΙΔΙ ΤΗΝ ΠΑΡΑΜΟΝΗ ΤΟΥ ΕΜΦΥΛΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ
10.00   Ν. ΜΑΝΙΤΑΚΗΣ, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ματαρόα : η ανάκαμψη της φοιτητικής μετανάστευσης προς τη Γαλλία
10.30   S. JOLLIVET, CNRS, Curapp
Τρείς στρατευμένοι φιλόσοφοι : από τον Εμφύλιο στην κριτική του Μαρξισμού (Αξελός, Καστοριάδης, Παπαιωάννου)
11.00   N. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Οι νομικοί του Ματαρόα
11.30  Συζήτηση
11.45  Διάλειμμα
12.00   Ε. ΜΑΤΘΙΟΠΟΥΛΟΣ, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ο κόσμος της τέχνης στην Αθήνα μετά την Απελευθέρωση.
12.30   Π. ΚΟΣΜΑΔΑΚΗ, Μουσείο Μπενάκη
Οι γλύπτες του Mataroa : παρισινές κατευθύνσεις
13.00   Συζήτηση
13.15  Διάλειμμα
15.00   Π. ΤΟΥΡΝΙΚΙΩΤΗΣ, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
Οι αρχιτέκτονες του Mataroa:  Αναδρομή σε ένα μεγάλο ξεκίνημα
15.30 Συζήτηση
15.45    L. ARNOUX, Πανεπιστήμιο της Tours
Η Ελλη Αλεξίου (1894-1988), η Μάτση Χατζηλαζάρου (1914-1987) και η  περιπέτεια του Ματαρόα: συγγραφικές διαδρομές

B. ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΖΟΝΤΑΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΜΥΘΟΠΟΙΗΣΕΙΣ
16.15   Β.ΛΑΛΑΓΙΑΝΝΗ, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
Γραφή, μνήμη και Ιστορία. Η περίπτωση της Μιμίκας Κρανάκη
16.45   Συζήτηση
17.00  M. OIKONOMOU, Πανεπιστήμιο Βιέννης
Το Ματαρόα και η κριτική της μεθόδου: Τρεις πλόες
17.30 Συζήτηση
17.45 Διάλειμμα
ΣΤΡΟΓΓΥΛΗ ΤΡΑΠΕΖΑ
18.00     Ελίτα Κουνάδη, ηθοποιός, υπεύθυνη της παράστασης MATAROA – Η διάτρητη μνήμη/Κωστής Κορνέτης (Πανεπιστήμιο Νέας Υόρκης)/Λεωνίδας Εμπειρίκος, ιστορικός/Μάνος Ζαχαρίας, σκηνοθέτης/Αννα Φιλίνη, αρχιτέκτονας-ζωγράφος/ Π.Τουρνικιώτης
Βλ. επίσης: