Το μαγεμένο παλάτι των εθνών

Mark Mazower   Το μαγεμένο παλάτι των εθνών Το τέλος της αυτοκρατορίας και οι ιδεολογικές αφετηρίες του ΟΗΕ μετάφραση: Κώστας Κουρεμένος

Από εργαλείο της παλαιάς αυτοκρατορικής τάξης μέχρι φόρουμ για την κατάργησή της: η μεγάλη περιπέτεια και οι ιστορικές μεταμορφώσεις των Ηνωμένων Εθνών «Ένας εξαίρετος απολογισμός των ιδεών και ορισμένων γεγονότων που συντέλεσαν στη δημιουργία και την πρώτη ιστορία των Ηνωμένων Εθνών. Ένα ελκυστικό και διεισδυτικό έργο και μια επίκαιρη υπενθύμιση της ανάγκης να σκεφτούμε ιστορικά τα Ηνωμένα Έθνη και τη θέση τους στις παγκόσμιες υποθέσεις.» Peter Wilson, London School of Economics and Political Science «Μια πλούσια ιστορία ειπωμένη με πολλή ενέργεια, ζωντάνια και διορατικότητα. Ο Μαζάουερ προσφέρει μια πρωτότυπη και ανησυχητική εικόνα των ιδεολογικών θεμελίων πάνω στα οποία στήθηκαν οι μεγάλες ιερές αγελάδες των μεταπολεμικών διεθνών θεσμών.» Sunil Khilnani, συγγραφέας του The Idea of India Ο ρόλος των Ηνωμένων Εθνών στον σύγχρονο κόσμο είναι ιδιαίτερα καθοριστικός, παρότι ελάχιστα γνωστός και κατανοητός. Ο Μαρκ Μαζάουερ ανατρέχει στην πρώιμη ιστορία, τις ιδεολογικές ρίζες και τη μεταβαλλόμενη παρουσία του οργανισμού στη διεθνή σκηνή, παραμερίζοντας τον μύθο ότι ξεπήδησε ως δια μαγείας μέσα από τις στάχτες του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, φύλακας και εγγυητής μιας νέας ειρηνικής παγκόσμιας τάξης. Όπως δείχνει, οι πρωτεργάτες των Ηνωμένων Εθνών σχεδίαζαν μια παγκόσμια οργάνωση που θα προστάτευε τα συμφέροντα των αυτοκρατοριών και της φυλετικής ιεραρχίας, όμως αυτό το αυτοκρατορικό όραμα αναμορφώθηκε μεταπολεμικά από την επιβεβαίωση της εθνικής κυριαρχίας και την απρόβλεπτη άνοδο της Ινδίας και άλλων ώς τότε αποικιοκρατούμενων χωρών. Η αφήγηση παρακολουθεί τη σύγκρουση προσωπικοτήτων και αντιλήψεων, όπως του Νοτιοαφρικανού πολιτικού Γιαν Σματς, των Εβραίων διανοουμένων Ράφαελ Λέμκιν και Γιόζεφ Σέχτμαν και του πρώτου πρωθυπουργού της Ινδίας Τζαουαχαρλάλ Νεχρού. Η πολύτιμη αυτή επανεκτίμηση της ιστορίας των Ηνωμένων Εθνών φωτίζει τόσο τις αμφιλεγόμενες απαρχές τους όσο και την εντυπωσιακή εκείνη προσαρμοστικότητα χάρη στην οποία επιβιώνουν ώς τις μέρες μας. Ο Mark Mazower σπούδασε στην Οξφόρδη και στο Johns Hopkins. Δίδαξε στo Πρίνστον, το Σάσεξ και το Birkbeck College και σήμερα είναι καθηγητής ιστορίας στο πανεπιστήμιο Columbia. Άλλα έργα του είναι: Greece and the Inter-War Economic Crisis (1992, βραβείο Runciman) [Η Ελλάδα και η οικονομική κρίση του Μεσοπολέμου, ΜΙΕΤ], Inside Hitler’s Greece: The Experience of Occupation, 1941-44 (1993, βραβείο Fraenkel και Longman) [Στην Ελλάδα του Χίτλερ, Αλεξάνδρεια], The Balkans: A Short History (2000, βραβείο Wolfson) [Τα Βαλκάνια, Πατάκης], After the War Was Over: Reconstructing the Family, Nation and State in Greece, 1943-60 (επιμ., 2000) [Μετά τον πόλεμο, Αλεξάνδρεια], Salonica. City of Ghosts (2004, βραβεία Duff Cooper, John Criticos, Runciman, National Jewish Book) [Θεσσαλονίκη. Πόλη των φαντασμάτων, Αλεξάνδρεια], Hitler’s Empire. Nazi Rule in Occupied Europe (2008, βραβείο Los Angeles Times) [Η αυτοκρατορία του Χίτλερ, Αλεξάνδρεια], Networks of Power in Modern Greece. Essays in Honour of John Campbell (επιμ., 2008) [Δίκτυα εξουσίας στη νεότερη Ελλάδα, Αλεξάνδρεια], Governing the World. The History of an Idea (2012) [Κυβερνώντας τον Κόσμο, Αλεξάνδρεια].

Συζητήσεις για την ιστορία

Το περιοδικό ΧΡΟΝΟΣ (www.chronosmag.eu) άνοιξε τον δεύτερο κύκλο Συζητήσεων για την Ιστορία, οι οποίες διεξάγονται κάθε μήνα και θα κρατήσουν ολόκληρο το 2015, με προοπτική να συνεχιστούν και την ερχόμενη χρονιά. Ο πρώτος κύκλος επικεντρώθηκε σε μελέτες για την κρίσιμη δεκαετία 1940-1950 που εκδόθηκαν πρόσφατα και παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι συζητήσεις ανοίγουν με τον συγγραφέα ο οποίος εξηγεί τις προθέσεις του, τον τρόπο που εργάστηκε και τα συμπεράσματά του. Στη συνέχεια, η σκυτάλη περνά στους προσκεκλημένους οι οποίοι θέτουν ερωτήσεις ή εκθέτουν τις δικές τους, ενδεχομένως διαφορετικές ή και αντίθετες, εκτιμήσεις και κατόπιν ακολουθούν οι παρεμβάσεις του κοινού. Στόχος των συζητήσεων αυτών είναι να ανοίξει ένας ευρύτερος διάλογος για την Ιστορία στον δημόσιο χώρο.
Τον γενικό συντονισμό έχουν η αρχισυντάκτρια του ΧΡΟΝΟΥ Μικέλα Χαρτουλάρη και ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης από το Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας.
Οι συζητήσεις του δεύτερου κύκλου θα πραγματοποιηθούν στο Polis Art Café (Πεσμαζόγλου 5 και Σταδίου, τηλ. 210 3249588).

Τρίτη 10 Νοεμβρίου, ώρα 7.00 μ.μ.

Η θέση της ιστορίας στο σχολείο, και πώς θα την αλλάξουμε

ΔΗΜΟΣΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ

Είμαστε «Ελληναράδες» ή «δυστυχισμένοι που είμαστε Έλληνες»; «Περιούσιος λαός» ή «βδέλυγμα»; «Κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας» ή κακομάθαμε ιστορία; Τι απαντά το σχολείο; Γιατί οι μαθητές πλήττουν με την ιστορία στην τάξη, ενώ παθιάζονται με ιστορικές αντιπαραθέσεις που ξαναζούν το παρελθόν; Πώς αντιμετωπίζεται ο ιστορικός αναλφαβητισμός και η συνωμοσιακή αντίληψη της ιστορίας; Μπορεί η Ιστορία να προετοιμάσει τους μαθητές να προσανατολιστούν σε έναν πολύπλοκο κόσμο όπου λείπουν τα συνεκτικά οράματα; Τι και πώς πρέπει να αλλάξει στην εκπαίδευση;

Συζητούν:

Σία Αναγνωστοπούλου, Αν. Υπουργός Παιδείας

Ελένη Αποστολίδου, Διδακτική της Ιστορίας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Κώστας Γαβρόγλου, Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής

Χριστίνα Κουλούρη, Καθηγήτρια Ιστορίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Αντώνης Λιάκος, Ιστορικός

Βασιλική Σακκά, Ιστορικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

στο Polis Art Café
(Πεσμαζόγλου 5, αίθριο Στοάς του Βιβλίου, τηλ. 210 3249588)